Krzyże pokutne. Milików, Gościszów

Milików i Gościszów są położone tuż obok siebie (pow. bolesławiecki, gmina Nowogrodziec). Dzięki temu w ciągu 20 minut można odwiedzić cztery krzyże pokutne - po dwa w każdej z miejscowości. 

Krzyże z Milikowa są trudno dostępne, jeśli nie wie się, gdzie ich szukać. Pytaliśmy w lokalnym sklepie i nawet tam nie wiedzieli, że w ich miejscowości są krzyże pokutne. Nie są widoczne z drogi, bo znajdują się w prywatnym ogródku. Trzeba dojechać do pomalowanej na zielono świetlicy wiejskiej i zapukać do drzwi domu po przeciwnej stronie ulicy (posesja nr 145). 

Właściciel wpuścił nas do ogródka bez problemu. Mimo że klienci wiejskiego sklepu nic nie wiedzą, to gospodarz twierdzi, że często odwiedzają go osoby poszukujące krzyży. Cudo - dwa piękne krzyże z bardzo wyraźnymi rytami miecza (jeden ma złamane ramię).

Pierwszy krzyż w Gościszowie łatwo jest przegapić. Znajduje się przy drodze z Nowogrodźca. Jest wmurowany w ogrodzenie domu nr 207, ale wyróżnia się na tle innych kamieni użytych do budowy muru. Został prawdopodobnie wykorzystany jako materiał budowlany. W tym krzyżu też brakuje ramienia. Nie widać żadnego rytu, ale dotykając krzyża można wyczuć wyżłobienia - być może to wizerunek toporka.
Ludzie chyba nieczęsto zatrzymują się przy tym obiekcie, a jeśli się zatrzymują, to stanowią atrakcję większą niż sam zabytek - zza siatki po przeciwnej stronie drogi bacznie obserwowała nas spora grupka dzieci, które rozbiegły się w sekundę, gdy usłyszały od nas "Cześć" ; )

Drugi gościszowski krzyż już łatwiej znaleźć. Mieści się przy skrzyżowaniu dróg (nowa do Lubania i stara do Milikowa), za rowem przydrożnym. Trzeba szukać kapliczki z białym posągiem Maryjki - krzyż jest tuż za nią. Widać uszkodzenia - trzy górne ramiona prawdopodobnie były kiedyś oderwane od trzonu. Krzyż złożono i umocniono widocznym żelaznym prętem.  

Tabliczka informacyjna jest uszkodzona. Na drzewie wisi jeszcze stara, drewniana (!) tabliczka, sygnowana przez WKZ - Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z Jeleniej Góry.

Krzyże pokutne w Milikowie. Są zlokalizowane na terenie posesji nr 145, za domem, poniżej stromej skarpy - zupełnie niewidoczne z drogi. Trzeba poprosić gospodarza o pozwolenie na wejście do ogródka.

Na obu krzyżach znajdują się bardzo wyraźne ryty narzędzia zbrodni - w tym przypadku są to miecze. Jeden z obiektów ma złamane ramię. 

Krzyż pokutny w Gościszowie - przy drodze z Nowogrodźca. Został wmurowany w ogrodzenie posesji nr 207, prawdopodobnie posłużył jako budulec. Jest spory, ale uszkodzony - brak prawego ramienia. 

Nie widać rytu narzędzia zbrodni, ale wyżłobienia są wyczuwalne dotykiem. Mi przypominały toporek, ale ciężko to stwierdzić z całą pewnością. 

Krzyż pokutny w Gościszowie, przy drodze na Lubań, za kapliczką z Maryjką. Ten też jest (był) uszkodzony. Widać pęknięcie i spojenie za pomocą żelaznego pręta. 

Stara, drewniana tabliczka wystawiona przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z Jeleniej Góry. Rzadko się takie spotyka... Przy krzyżu jest też nowa tabliczka, niestety uszkodzona - dolny róg jest oderwany, jakby zarobił kopniaka.

Pręgierz w Gościszowie. Ma ponad dwa metry wysokości. Znajduje się na szczycie skarpy, przy skrzyżowaniu dróg na Nowogrodziec i Bolesławiec, niedaleko mostku na rzeczce.