poniedziałek, 28 marca 2016

Polonizacja. Kamienny drogowskaz w Łaziskach


Kamienny drogowskaz w Łaziskach przy skrzyżowaniu z drogą do Wartowic (pow. bolesławiecki) może wydawać się skromnym "znaleziskiem", ale jest bardzo wymownym elementem dolnośląskiego krajobrazu. XIX-wieczny drogowskaz został pozbawiony napisów - strzałki kierunkowe i odległości w kilometrach pozostały, natomiast niemieckie nazwy miejscowości skuto. 
Tam, gdzie dzisiaj widać ślady po dłutowaniu, dawniej widniały nazwy: Alt Warthau (Warta Bolesławiecka), Neu Warthau (Wartowice), Goldberg (Złotoryja), Naumburg (Nowogrodziec), Bunzlau (Bolesławiec).

Drogowskaz w Łaziskach to przykład powojennej akcji "odniemczania" tzw. Ziem Odzyskanych. Niemieckie napisy i szyldy miały zniknąć z przestrzeni publicznej. Ich usuwaniem zajmowano się często w ramach oddolnych inicjatyw podejmowanych przez nowych polskich mieszkańców poniemieckich miejscowości, ale jednocześnie było to przedsięwzięcie sterowane odgórnie. Już w czerwcu 1945 r. Prezydium Rady Ministrów zaleciło "usuwanie śladów niemczyzny" z terenów przyłączonych po wojnie do Polski. Karane było nawet używanie sprzętów codziennego użytku z niemieckimi napisami. Pamięć o przedwojennych mieszkańcach Ziem Zachodnich miała zostać wymazana. Ten skromny drogowskaz jest świadectwem egzorcyzmowania przestrzeni w ramach takiej polonizacji... Kamienny słup przetrwał do dzisiaj, a ślady po usuniętych napisach zamiast wymazywać historię, to paradoksalnie o niej przypominają.


Drogowskaz  jest ustawiony na skraju Łazisk, przy bocznej drodze do Wartowic.

Neu Warthau - 3 kilometry (Wartowice) 

Alt Warthau - 3 kilometry (Warta Bolesławiecka)
Goldberg - 25 kilometrów (Złotoryja) 

Naumburg - 21 kilometrów (Nowogrodziec) 
Bunzlau - 4 kilometry (Bolesławiec)



   

2 komentarze:

  1. Zaciekawiło mnie,mieszkam co prawda z drugiej strony powiatu,ale podjadę kiedyś obejrzeć ślady historii,jakimkolwiek językiem przemawia...Czasem bulwersują mnie takie zachowania,tu raczej powinno się ocalić od zapomnienia...Czy we Włoszech skuwa się napisy łacińskie,które można znaleźć na starożytnych drogowskazach z czasów Imperium Romanum???

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Niestety, minionych zachowań już nie zmienimy... Ale za to możemy w swoim zakresie szanować przeszłość i opowiadać o niej bez resentymentów.

      Usuń